Wat kun je doen met oud brood?

Brood van een (paar) dag(en) oud is nog prima te eten. Wij zijn de grootste broodeters van Europa. En daardoor hebben we ook veel te maken met ‘oud brood’. Het belandt meestal in de prullenbak of het wordt gevoerd aan vogels. Maar het voedsel trekt helaas ratten en muizen aan. Niet doen dus.

Wat je wél kunt doen is heerlijke gerechten maken van oud brood.
We geven je graag wat voorbeelden. En onderaan deze pagina staat een heerlijk recept voor een Egyptische broodpudding:

Opbakken

• Toast het brood in een klassieke broodrooster: smeer er een beetje roomboter op als het brood nog warm is en strooi er zout en peper op. Of snijd het geroosterde brood in reepjes voor bij het avondeten.
• Opbakken in de pan: Smeer wat olijfolie op beide zijden van het brood en bak deze even in een hete pan. Wel opletten, want het kan snel verbranden.
• Stokbrood in de oven: stokbrood wordt snel oud. Om het brood weer knapperig te maken kun je het insmeren met wat water en even bakken in de oven.

Croutons

• Croutons uit de oven: snijd de korstjes van een sneetje brood en smeer het aan beide zijden in met olijfolie. Snijd het brood in kleine vierkantjes en leg ze op een met bakpapier beklede bakplaat. Zet ze 45 minuten in de oven op 150 graden. Laat de croutons afkoelen en strooi ze over de salade. Ze zijn in een afgesloten bakje ongeveer twee weken te bewaren.
• Met een smaakje: snipper knoflook en doe dit in de olie. Laat het even staan voordat je het brood hiermee bestrijkt. Of bestrooi de croutons op de bakplaat met kruiden, die je lekker vindt, voordat ze de oven in gaan. Of strooi een handje vers gehakte peterselie over de gebakken croutons.
• Soldaatjes: een klassiek Nederlandse bereiding. Snijd het oude brood in blokjes of reepjes (de zogenoemde soldaatjes). Verhit ruim boter of olie in een koekenpan op hoog vuur en bak hierin het brood. Schep het brood uit de pan en laat het uitlekken op keukenpapier. Strooi er een beetje zout over. Direct gebruiken over salades, soepen of groenten of donker bewaren in een afgesloten bakje. Of in een vakje van je lunchbox als je een salade mee wilt nemen naar je werk. 

Paneermeel

• Zelf paneermeel maken is ook een makkelijke manier van oud brood verwerken. Snijd de donkere korstjes van de sneetjes oud brood en leg ze op een met bakpapier beklede bakplaat (niet de korstjes, maar het brood). Schuif de bakplaat in een op 150 graden voorverwarmde oven. Laat het brood drogen totdat het helemaal hard en crispy is. Dit duurt ongeveer een half uur. Doe de sneetjes in de keukenmachine en maal ze tot paneermeel. Of rol ze met een deegroller tot paneermeel. Het is, mits goed gedroogd, lang te bewaren.
• Toepassingen paneermeel: met paneermeel kun je alle kanten op. Door het (vega)gehakt, als laagje om vlees, voor zelfgemaakte kroketjes, in de gevulde paprika’s, op de bodem van een hartige taart (om het vocht te absorberen) of een knapperig laagje op een ovenschotel.
• Visje met paneermeel: maak paneermeel op bovenstaande manier. Doe een paar eetlepels paneermeel in een schaal en roer er peper, zout en tijm doorheen. Voeg dan een paar eetlepels olijfolie toe en roer alles goed door elkaar. Leg drooggedepte witvisfilets op een met bakpapier beklede bakplaat of braadslee en verdeel het paneermeelmengsel over de visjes. Schijfje citroen er bovenop en dan ongeveer 20 minuten in de oven op 200 graden. Heel lekker!

Tosti's

Een bekende manier van oud brood verwerken, maar daarom niet minder effectief!

- De traditionele tosti: smeer boter op twee oude sneetjes brood. Leg een snee met de beboterde kant naar beneden en beleg met ham en kaas. Leg het andere sneetje er bovenop met de boterkant naar boven. Bak de tosti in de pan, met een wafelijzer of tussen de grill.

-  Vele variaties: ham-kaas-ananas, chorizo-gegrilde courgette, kip-mango chutney, geitenkaas-honing-walnoten, ham-gorgonzola, chocopasta-banaan, kaas-piccalilly, kaas, prei etc

-  Croque monsieur: tosti op z’n Frans. Klop 2 eieren los met 200 gram geraspte gruyère, een halve theelepel mosterd en een snufje cayennepeper. Verdeel het mengsel over 4 oude geroosterde sneetjes brood, leg op elk een plak gekookte ham en plaats op elke boterham weer een sneetje. Goed aandrukken en de buitenkant besmeren met boter. 10 minuten in een oven op 200 graden. Bon appetit!

-  Croque madame: bak een eitje en leg dat bovenop de croque monsieur.

Wentelteefjes

• Naast tosti’s kun je ook oud brood verwerken door er wentelteefjes van te maken. Een klassiek recept voor pain perdu, zoals de Fransen het noemen: klop 3 eieren los met 250 ml melk, een theelepel kaneel of vanillesuiker. Haal 8 sneetjes aan beide zijden door het eierenmengsel en leg ze op een stapel op een bord. Giet de rest van het eierenmengsel over de stapel brood. Verhit wat boter in een koekenpan en bak de wentelteefjes aan beide zijden lichtbruin. Bestrooi ze daarna met suiker, poedersuiker of stroop.
• Hartige variant: Gebruik geen kaneel of (vanille)suiker, maar voeg peper en zout aan het eierenmengsel toe. En laat de suiker of stroop achterwege.
• Luxe variant: klop 3 eieren los met 3 eetlepels slagroom, 2 eetlepels maple syrup, een theelepel kaneel en een mespuntje nootmuskaat. Haal de sneetjes brood door het mengsel en bak ze om en om in een koekenpan met wat boter. Lekker met gebakken (oude) banaan.

Snacks uit de oven

• Bruschetta: rooster een sneetje brood en wrijf er met een doorgesneden teentje knoflook over heen. Dit is de basis voor een bruschetta. Traditioneel belegd met tomaten, mozzarella en basilicum. Maar je kunt ze beleggen met alles wat je lekker vindt.
• Stukje brood uit de oven: Neem een oud stukje stokbrood en leg er wat plakjes brie of andere kaas op. Smeer er een lepeltje abrikozenjam of honing over en bestrooi met tijm. Een paar minuutjes onder een hele grill.

Pizza

• Van Turks brood: Beleg een (half) turks brood van een dag oud met de ingrediënten die je normaliter op een pizza zou gebruiken en bak het geheel in de oven.
• Van sneetjes witbrood: Leg een aantal sneetjes oud witbrood op een bakplaat dichte tegen elkaar aan. Beleg ook deze met ingrediënten die je lekker vindt. Na 20 minuten in de oven op 200 graden heb je een prima pizza. En oud brood verwerken was nog nooit zo lekker!
• Uit de pan: De sneetjes oud brood kun je ook in een koekenpan met boter dicht tegen elkaar leggen. Daarbovenop de pizza ingrediënten. Laat de ‘pizza’ zachtjes bakken tot de kaas bovenop gesmolten is. Dit is een mooie manier om ook andere restjes uit de koelkast op te maken.

Broodsalade

Oud brood verwerken tot een Italiaans voorgerecht:

• Panzanella, uit Italie: meng 1 dl water met 1 eetlepel azijn. Leg 4 plakken stevig brood in een diep bord en schenk het water en azijn mengsel er over heen. Laat dit een tijdje weken. snijd ondertussen een rood uitje in dunne plakjes. Ontvel 4 stevige rijpe tomaten en snijd deze in partjes. Schil een halve komkommer, halveer in de lengte en snijd in dunne plakjes. Meng de groenten en bestrooi met zout en peper. Snijd het brood in grote stukken, leg het op de groenten en meng voorzichtig. Leg er een paar blaadjes basilicum bij en laat de salade een uur rusten in de koelkast.
• Pappa al pomodoro, een voorgerecht: Ontvel een kilo rijpe smaakvolle tomaten (bijvoorbeeld romatomaten) en snijd ze in parten. Doe een beetje olijfolie in een pan en laat de tomaten samen met een teentje knoflook uit de pers, peper en zout 15 minuten stoven. Neem 8 sneetjes droog bruin brood. Doe ze even kort in de broodrooster en snijd ze daarna in stukjes. Doe de stukjes brood in de tomatensaus, voeg 300 ml bouillon van een tablet toe en laat dit zachtjes sudderen tot het vocht grotendeels verdampt is (ongeveer 20 minuten). Serveer het voorgerecht met verse basilicum op kamertemperatuur.

 Soep

• Portugese broodsoep: Plet 3 tenen knoflook en doe ze samen met een bosje koriander, sap van een citroen en een theelepel grof zeezout in een soep terrine of pan. Plet de ingrediënten met een houten lepel en giet er 75 ml olijfolie over. Roer alles goed door elkaar. Pocheer 4 eieren in een pan lichtkokend water. Haal de eieren er uit en giet een kleine liter pocheerwater bij het koriandermengsel. Prop de schaal vol met stukken stevig oud brood en leg de gepocheerde eieren er boven op. Laat het 5 minuten staan voordat je de soep serveert. Een lekker lunchgerecht en wederom een prima manier van oud brood verwerken.
• Bier-broodsoep uit België: Snipper een uitje heel fijn en fruit het in een pan met boter. Roer hier 1 eetlepel tomatenpuree doorheen en voeg 300 ml water, een (vlees)bouillontablet, 200 ml donker bier, een theelepel tijm en een stukje foelie (eventueel te vervangen door een mespuntje nootmuskaat) toe. Laat deze soep ± 5 minuten koken. Snijd de korstjes van twee sneetjes oud bruin brood en verkruimel de rest. Roer de kruimels door de soep en laat nog een paar minuutjes koken. Serveer met verse peterselie.

Toetjes 

• Engelse broodpudding: Warm de oven voor op 180C. Verkruimel 6 tot 8 sneetjes brood in een ovenschaal. Smelt 2 eetlepels boter en sprenkel dit over het brood. Meng in een schaal 4 eieren, 450 ml melk, 150 gr suiker, 1 theelepel kaneel en 1 theelepel vanille-extract. Schuif de schaal in de oven en bak ongeveer 45 minuten.
• Variaties op bovenstaand gerecht: voeg geraspte kokos, rozijnen of noten toe.
• Hollands broodschoteltje: Haal de korst van zes sneetjes oud brood af en besmeer ze aan beide zijden met wat boter. Kook een snel appelmoesje met 500 gram zure appels, 200 ml water en 75 gram suiker. Leg een laagje van 2 sneetjes brood in een kleine ovenschaal. Smeer daaroverheen een laag appelmoes en leg daarop weer 2 sneetjes brood. Zo om en om. De laatste laag moet bestaan uit twee goed besmeerde sneetjes brood. Meng 25 gram suiker met een theelepel kaneel en strooi dit mengsel bovenop de schotel. Zet het in een warme (200 graden) oven totdat het bovenste laagje knapperig is. Je kunt natuurlijk ook kant en klare appelmoes gebruiken voor dit gerecht.

(Bron: duurzaamthuis.nl)

Recept Egyptische broodpudding

Dit heb je nodig:
250 gram oud brood zonder korst;
45 gram rozijnen;
45 gram van je favoriete gemengde noten (b.v. pistachenoten en amandelen), grof gehakt;
3 grote eieren;
125 gram suiker;
1/2 dessertlepel kaneelpoeder;
1 eetlepel oranjebloesemwater;
een mespunt zout;
1/2 liter volle melk.

Zo maak je het:
1. Verwarm de oven voor op 180 graden.
2. Beboter een vuurvaste schaal met een inhoud van ongeveer 2 liter.
3. Snijd het oude brood in kleine blokjes en vermeng die met de rozijnen en de grof gehakte noten.
4. Klop in een kom de eieren los met de suiker, zout en het oranjebloesemwater en schenk er dan de melk bij.
5. Roer alles goed door elkaar.
6. Schenk het mengsel bij de brood/rozijnen/noten-massa en schep alles goed om.
7. Bestrooi met kaneelpoeder en laat 20 minuten staan zodat het brood goed doorweekt wordt met de vloeistof. Schep van tijd tot tijd om.
8. Schep de massa in de beboterde vuurvaste schaal en zet die in een bakvorm of braadslede met een laag water. 
9. Zet het geheel in de voorverwarmde oven en bak de pudding ongeveer 40-45 minuten of totdat de pudding aan de bovenkant goudbruin is geworden en een erin gestoken vork er droog uitkomt.
10. Haal dan het geheel uit de oven en uit de braadslede of bakvorm met water en laat de pudding in de vuurvaste schaal geheel afkoelen.
11. Serveer de pudding op kamertemperatuur of zet 'm drie uur in de koelkast om 'm koud op te dienen.

Eet smakelijk!

(Bron: tajine.nl)